تصادفات جاده‌ای همچنان یکی از مهم‌ترین چالش‌های ایمنی و سلامت عمومی در کشور است که سالانه هزاران نفر را به کام مرگ می‌کشاند. کمپین «نه به تصادف» با هدف کاهش تلفات جاده‌ای، ارتقای فرهنگ رانندگی ایمن و افزایش آگاهی عمومی شکل گرفته است. آمارها نشان می‌دهد بخش عمده‌ای از جان‌باختگان تصادفات، افراد زیر 50 سال و از گروه‌های مولد جامعه هستند، موضوعی که علاوه بر خسارت‌های جبران‌ناپذیر انسانی، پیامدهای اقتصادی گسترده‌ای نیز به دنبال دارد. در این میان، اجرای دقیق قوانین، بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل و مشارکت مردمی می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در کاهش این آمار داشته باشد.
کمپین «نه به تصادف» تلاشی است برای افزایش آگاهی عمومی و کاهش تصادفات جاده‌ای در ایران، به‌ویژه در ایام نوروز که حجم سفرها به طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. این کمپین با هدف ترویج فرهنگ رانندگی ایمن، ارائه آموزش‌های لازم و اطلاع‌رسانی درباره خطرات موجود در جاده‌ها شکل گرفته است. هر سال، کمپین «نه به تصادف» با شعارهای متنوعی سعی در جلب توجه عمومی به اهمیت رانندگی ایمن دارد؛ «زندگی گران‌بهاست، با احتیاط برانیم»، «سرعت غیرمجاز، پایان زندگی»، «کمربند ایمنی، نجات‌بخش زندگی»، «رانندگی مسئولانه، هدیه‌ای به خانواده»... .
نرخ مرگومیر در سال‌های اخیر
براساس گزارش‌های منتشرشده آمار تلفات تصادفات نوروزی طی پنج سال اخیر (از 1399 تا 1403) بیشترین تعداد کشته‌های تصادفات نوروزی با هزارو 217 قربانی در سال 1402 و کمترین آن با 534 فوتی در سال 1399 که سال اعمال محدودیت‌های سفر به دلیل شیوع کرونا بود، به ثبت رسیده است.
براساس گزارش‌های موجود، تصادفات جاده‌ای همچنان یکی از معضلات جدی در ایران محسوب می‌شود. معاون بهداشت وزارت بهداشت گفته است که 83 درصد از فوتی‌های تصادفات جاده‌ای زیر 50 سال سن دارند و جزء گروه‌های مولد و جوان جامعه محسوب می‌شوند.
در نوروز سال 1403 و براساس آمارهای موجود هزارو 89 نفر، شامل 831 نفر مرد و 258 نفر زن، در حوادث رانندگی جان خود را از دست دادند. این رقم به طور میانگین بیان‌کننده مرگ تأسف‌بار روزانه 54.5 نفر از هم‌وطنان در تصادفات ایام نوروز سال 1403 است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 10.5 درصد کمتر بود.
رئیس پلیس راهور فراجا گفته بود که سفرهای نوروزی سال 1402 نسبت به سال 1400 حدود 40 درصد افزایش داشته است اما براساس گزارش‌ها با 22 درصد کاهش جان‌باختگان در تصادفات نوروزی مواجه بودیم و تقریبا 821 نفر در این ایام جان خود را از دست دادند و بالغ بر 16 هزار نفر نیز مجروح و مصدوم شدند.
در نوروز 1401 (25 اسفند 1400 تا 15 فروردین 1401)، براساس آمار اولیه سازمان پزشکی قانونی کشور، هزار و 101 نفر در حوادث رانندگی جان باختند که از این تعداد 787 نفر مرد و 314 نفر زن بودند. از این تعداد، 800 نفر در محورهای برون‌شهری، 231 نفر در مسیرهای درون‌شهری و 60 نفر در مسیرهای روستایی جان باختند. همچنین، در نوروز 1400، حدود هزارو 80 نفر در تصادفات جاده‌ای جان خود را از دست دادند که نشان‌دهنده افزایش تلفات در سال 1401 است. این افزایش تلفات با افزایش حجم سفرها در نوروز 1401 مرتبط است.
عوامل مؤثر در تصادفات جاده‌ای نوروزی
بر اساس گزارش‌های پلیس راهنمایی و رانندگی، عوامل متعددی در بروز تصادفات جاده‌ای نقش دارند که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از: عدم توجه به جلو: بسیاری از تصادفات به دلیل حواس‌پرتی رانندگان و عدم تمرکز بر جاده رخ می‌دهد. سرعت غیرمجاز: رانندگی با سرعت بالا، زمان واکنش راننده را کاهش داده و احتمال وقوع تصادف را افزایش می‌دهد. عدم توانایی در کنترل وسیله نقلیه: این مورد می‌تواند ناشی از خستگی، مصرف مواد مخدر یا الکل یا عدم مهارت کافی راننده باشد. وضعیت نامناسب جاده‌ها: کیفیت پایین جاده‌ها، نبود علائم راهنمایی مناسب و مشکلات زیرساختی می‌تواند به وقوع تصادفات منجر شود. کیفیت پایین خودروها: برخی از خودروهای داخلی استانداردهای ایمنی لازم را ندارند که این موضوع می‌تواند در افزایش تلفات نقش داشته باشد.
هدف مهم پویش
محمد اسماعیل قیداری، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به‌تازگی گفته است که پویش «نه به تصادف»، در واقع «نه به مرگ» است. به گفته او مرگ یک نفر بر اثر تصادفات جاده‌ای و شهری 18 میلیارد تومان صدمه اقتصادی به جامعه وارد می‌کند و منجر به ازبین‌رفتن نیروی مولد می‌شود؛ به همین دلیل جلوگیری از مرگ حتی یک نفر در این پویش مهم است.
کارزار «نه به تصادف»
چند روز پیش کارزار پویش «نه به تصادف»؛ دانشگاه علوم پزشکی تهران-معاونت بهداشت از طرف عموم مردم به راه افتاد. در این کارزار نوشته شده: «این پویش با هدف کاهش تصادفات، کاهش مصدومیت و مرگومیر ناشی از حوادث رانندگی، از طریق افزایش آگاهی عمومی، جلب مشارکت مردمی، ارتقای فرهنگ رانندگی ایمن و تقویت همکاری بین‌بخشی در سطح کشور اجرا می‌شود. ما بر این باوریم که با بهره‌گیری از ابزارهای آموزشی و رسانه‌ای، همکاری همه‌جانبه نهادهای دولتی و غیردولتی، اجرای قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی، توسعه زیرساخت‌های ایمن و فرهنگ‌سازی پایدار می‌توان گام‌های مؤثری در کاهش تصادفات رانندگی و حفظ جان هم‌وطنان برداشت».
7 درصد درآمد ناخالص ملی صرف خسارت‌های تصادفات
چند روز پیش، سرهنگ حسین‌ولی تویسرکانی، رئیس پلیس ترافیک شهری راهور فراجا، با اشاره به یافته‌های حاصل از بررسی تصادفات سه سال گذشته در معابر درون‌شهری کشور، گفت: 70 درصد از جان‌باختگان و 73 درصد از مجروحان سالانه مرتبط با حوادث رانندگی در معابر درون‌شهری مربوط به استان‌های تهران، اصفهان، خراسان رضوی، فارس، خوزستان، کرمان، آذربایجان شرقی، مازندران، ویژه غرب تهران، کرمانشاه، گیلان، قم، یزد، البرز و آذربایجان غربی است.
به گفته او از این تعداد، 54 درصد جان‌باختگان و 84 درصد از مصدومان نیز به همین استان‌ها اختصاص دارد. او رعایت سرعت مطمئنه، پرهیز از رانندگی هیجانی، استفاده از کمربند ایمنی، اجتناب از رانندگی در حالت خستگی و خواب‌آلودگی، عدم استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی و خودداری از سبقت غیرمجاز و تجاوز به چپ را ازجمله مواردی دانست که می‌توانند در کاهش تصادفات مؤثر باشند. محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، هم گفته است که سالانه حدود هفت درصد درآمد ناخالص ملی برای هزینه‌های درمانی و خسارت‌های ناشی از تصادفات رانندگی صرف می‌شود که بیش از کل سهم وزارت بهداشت در این بخش است. وزیر بهداشت با اشاره به جان‌باختن بیش از 20 هزار نفر در تصادفات در سال گذشته، خبر داد که بیش از سه هزار نفر قطع نخاع شدند همچنین در سال گذشته بیش از یک میلیون نفر متأثر از تصادفات به مراکز درمانی مراجعه کردند: «اساسا ارزش هر دستگاه و حاکمیت به این است که برای جان انسان‌ها چقدر ارزش و احترام قائل است و چقدر برای حفظ این جان‌ها تلاش و همت و همچنین سرمایه‌گذاری می‌کند. این چیزی است که در دنیای امروز به‌عنوان یک شاخص توسعه به آن نگاه می‌شود».
0 دیدگاه